Çin’in Vuhan kentinde ortaya çıkan ve Dünya Sağlık Örgütü’nün adına Covid-19 verdiği koronavirüs (corona virüsü), İngiltere, İran ve İtalya dahil 30’dan fazla ülkeye ülkeye yayıldı.
Virüs, 24 Şubat tarihi itibariyle Çin’de Koronavirüs vaka sayısı 77 bini, virüsten ölenlerin sayısı ise 2600’ü aştı. Çin’ den sonra Koronavirüs nedeniyle can kaybının en fazla olduğu ülke İran oldu. İran’da resmi rakamlara göre, çoğu Kum kentinde olmak üzere 64 Koronavirüs vakası tespit edildi, virüsten kaynaklı ölümlerin sayısı 12 olarak açıklandı. Türkiye, Irak, Afganistan, Pakistan, Ermenistan virüsün yayılmasının önlenmesi amacıyla İran ile sınırlarını kapattı.Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı da Türkiye’de 23 Şubat itibarıyla herhangi bir koronavirüs vakasının görülmediğini açıkladı.
İlk kez Aralık ayında görülen virüs nedeniyle ölenlerin sayısı da 24 Şubat Ocak itibariyle 2200’ü geçmiş durumda. Vaka sayısı da 75 binin üzerinde. 2002 yılında çıkan SARS virüsü sonucu dünya çapında 800 kişi hayatını kaybetmişti.
Virüs şimdiye kadar, Çin dahil toplam 27 ülkede görüldü. Virüs Çin’in doğu bölgelerinin yanı sıra Japonya, Tayland, Güney Kore, ABD, Singapur, Vietnam, Almanya, Fransa, İtalya, İran ve Tayvan’a da yayıldı.Virüsün ortaya çıktığı Vuhan karantina altına alındı. Ama virüsün yayılması önlenemedi. Zatürre belirtilerine yol açan virüs, dünya çapında sağlık uzmanlarını alarma geçirdi.
KORONAVİRÜSÜNÜN ÖZELLİKLERİ
Hastalardan alınan örneklerin laboratuvarlarda test edilmesi sonucu Çinli yetkililer ve Dünya Sağlık Örgütü, enfeksiyonun Koronavirüs olduğu sonucuna vardı. Hastalığın, Çin’in 11 milyon nüfuslu kenti Vuhan’daki Huanan deniz ürünleri pazarından kaynaklandığı tahmin ediliyor.
Koronavirüsler, büyük bir virüs ailesinin bir alt türü. Ancak yeni virüs dahil sadece yedisi insanlara bulaşabiliyor. Dünya Sağlık Örgütü’ne göre yeni virüsün ‘kuluçka dönemi’, yani enfeksiyonun kapıldığı andan belirtilerin görüldüğü zamana kadar olan dönem yaklaşık 14 gün. Ama bazı araştırmacılar bu sürenin 24 güne kadar çıkabileceğini söylüyor. Çinli bilim insanları, bazı kişilerin belirtiler görülmeden de enfeksiyonu yaydıkları uyarısında bulunuyor.
Koronavirüsler orta derece soğuk algınlığından ölüme varacak semptomlara yol açabiliyor.
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), “uluslararası kamu sağlığı acil durumu” ilan etti. Aralık ayında ortaya çıktığı sanılan virüs, şu ana kadar en az 2200 kişinin ölümüne neden oldu. Dünya Sağlık Örgütü’nün 44 bin hastaya dayandırdığı verilere göre virüsün bulaştığı kişilerin:
- %81’i hafif atlatıyor
- %14’ü ciddi geçiriyor
- %5’i ağır hastalanıyor
Şimdilik tedavilerde temel prensipler uygulanıyor. Hastanın bağışıklık sistemi virüsle mücadelesini yenene kadar vücut fonksiyonlarının işler halde tutulması, nefes desteği sağlanıyor. Bilim insanları virüse karşı aşı geliştirme çalışmalarına da devam ediyor. Yıl sonuna kadar aşının insanlar üzerinde denenmesi planlanıyor. Hastaneler de virüs önleyici bir takım ilaçları test ediyor.
KORONAVİRÜSÜNÜN KAYNAĞI
Koronavirüsler, önce hayvandan insana bulaşıyor. Ancak virüsleri kitlesel bir salgın tehdidi haline getiren, mutasyona uğrayıp insandan insana bulaşmaya başlamaları.2019-nCoV virüsünün ilk olarak Vuhan’daki Huanan balık pazarında ortaya çıkmış olabileceği üzerinde duruluyor. Bazı deniz canlıları Koronavirüs taşıyor olabilselerde, pazarda tavuk, yarasa, tavşan, yılan gibi başka hayvanlar da bulunuyor ve bunlardan birinin virüsün kaynağı olması çok daha mümkün görünüyor.
Çinli yetkililer, Vuhan havalimanında uçuşları geçici süreyle askıya aldı.
Başta virüsün sadece hayvandan insana bulaşabildiği açıklanmıştı. Ancak daha sonra virüsün, insandan insana da bulaştığı anlaşıldı. Yeni virüs solunum yollarını etkiliyor. O nedenle öksürük ve temas yoluyla bulaşıyor olması yüksek bir ihtimal olarak görülüyor.
Çin hükümeti halktan kalabalık yerlerde maske takmalarını istiyor.
NASIL KORUNABİLİRSİNİZ?
Başta Asya ülkeleri olmak üzere birçok ülke Çin’den gelen yolculara yönelik sağlık kontrollerini artırdı. Virüsün Avrupa’ya ve İran’a sıçramasıyla bu bölgelerde de önlemler artırıldı. İran’ın komşuları, Türkiye dahil sınırları geçici olarak kapattı.
Hastalığın kuluçka döneminde virüsü taşıyan çok sayıda kişi hiçbir belirti göstermeden başka ülkelere seyahat ediyor olabilir. Bu nedenle salgının durdurulması zorlaşıyor. En az üç kişinin virüs nedeniyle hayatını kaybettiği İtalya’da da 11 kasabaya giriş çıkış yasağı getirildi.
TÜRKİYE İÇİN RİSK VAR MI?
Sağlık Bakanlığı, Çin’den gelebilecek riskli hastaların özel ambulansla karantinaya alınması konusunda önlem alındığını açıkladı. Türkiye’nin İran ile sınırları kapatıldı. Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, şu ana kadar Türkiye’de kesin Koronavirüs tanısı konan herhangi birisi olmadığını ifade etse de havaalanı ve limanlarda 24 saat sağlık personeli bulundurulduğunu söyledi. Türk Hava Yolları (THY) da salgın nedeniyle Çin seferlerini 9 Şubat’a kadar durdurma kararı aldı. Koronavirüsün ortaya çıktığı Vuhan kenti ile İstanbul arasındaki ticari seferlerin durdurulmuş durumda.
Uluslararası Para Fonu (IMF), Çin’de ortaya çıkan yeni tip Koronavirüs (Covid-19) salgını nedeniyle orta vadede küresel ekonomik büyümenin tarihi ortalamaların altında kalacağının öngörüldüğünü ve ekonomik görünüm üzerindeki aşağı yönlü risklerin hakim olmaya devam ettiğini bildirdi.
